czwartek, 31 stycznia 2013

Wyrok ETS z dnia 17 stycznia 2013 ws. BGŻ Leasing (C-224/11) – świadczenia złożone, usługi dodatkowe.

W jednym z wcześniejszych postów poświęciłem chwilę uwagi świadczeniu usług złożonych oraz kwestii ich właściwego opodatkowania na gruncie ustawy o VAT. Pozwolę sobie raz jeszcze powrócić do tematu nawiązując do dość świeżego orzeczenia ETS w sprawie usługi ubezpieczeniowej sprzedawanej obok usługi podstawowej jaką jest leasing.

Ogólne zasady zawierania umów leasingowych przewidują obowiązek ubezpieczenia przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę. Firmy leasingowe dostosowując się do potrzeb klientów oferują obok usługi podstawowej (leasingu) możliwość wykupienia ubezpieczenia. Jak wiadomo świadczenie usług ubezpieczeniowych jest zwolnione przedmiotowo z podatku VAT. Powstawać mogą więc wątpliwość, czy usługa ubezpieczeniowa (a w zasadzie jej refakturowanie) korzysta ze zwolnienia, czy należy ją traktować jako nierozłączną usłudze leasingu i opodatkować stawką właścią dla leasingu?

Zdaniem ETS wyrażonym w wyroku C-224/11 usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu co do zasady stanowią usługi odrębne i niezależne do celów podatku od wartości dodanej. Jednocześnie ETS wskazał, iż należy wziąć pod uwagę, czy dane czynności są w takim stopniu powiązane ze sobą, że należy je traktować jako stanowiące jedną usługę, czy też przeciwnie – stanowią one usługi odrębne.

Trybunał podkreślił także, że jeżeli leasingodawca ubezpiecza przedmiot leasingu, obciążając dokładnym kosztem tego ubezpieczenia leasingobiorcę (w okolicznościach takich jak w postępowaniu przedstawionym przez NSA) taka czynność stanowi transakcję ubezpieczeniową w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. a) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Przyjmując taki a nie inny sposób rozstrzygnięcia ETS podzielił poglądy wyrażane we wcześniejszych rozstrzygnięciach. W uzasadnieniu przypomniał, że do celów podatku VAT każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne, jak wynika z art. 1 ust. 2 akapit drugi dyrektywy VAT (wyrok w sprawie C-392/11 Field Fisher Waterhouse) oraz, że w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jedną transakcję, jeżeli nie są one od siebie niezależne.

Odwołując się do typowych zagadnień umowy leasingu Trybunał zaznaczył, iż przedmiot oddany w leasing i jego ubezpieczenie muszą przedstawiać pewien związek. Związek taki, w przekonaniu ETS, sam w sobie nie wystarcza, aby ustalić, czy istnieje jedno złożone świadczenie do celów podatku VAT. Gdyby bowiem każda transakcja ubezpieczeniowa podlegała podatkowi VAT w zależności od objęcia tym podatkiem świadczeń dotyczących przedmiotu, który ona obejmuje, podważony zostałby sam cel zwolnienia transakcji ubezpieczeniowych.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału dotyczącym pojęcia jednego świadczenia świadczenie należy uznać za dodatkowe w stosunku do świadczenia głównego jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego. Dzięki usłudze ubezpieczenia związanej z przedmiotem leasingu ryzyka są zwykle obniżone w stosunku do ryzyk powstałych w sytuacji, gdy brak jest takiego ubezpieczenia, niemniej okoliczność ta wynika z samego charakteru usługi ubezpieczenia. Okoliczność ta w opinii ETS sama w sobie nie oznacza, że należy uznać, iż taka usługa ubezpieczenia ma charakter dodatkowy w stosunku do usługi leasingu, w którego ramy się wpisuje.

sobota, 26 stycznia 2013

Definicja złomu w podatku VAT – interpretacja ogólna nr PT3/033/2/188/LWA/11/569

Choć od wprowadzenia zmiany w ustawie VAT polegającej na wprowadzeniu mechanizmu odwrotnego obciążenia przy sprzedaży złomu upłynęło już troche czasu ustalenie czy przedmiot sprzedaży jest złomem może być problematyczne, szczególnie jeśli chodzi o złom akumulatorów warto zwrócić uwagę na stanowisko Ministra Finansów zajęte w wydanej w maju 2011 interpretacji ogólnej.

W treści interpretacji Minister przypomina, że od 1 kwietnia 2011 r. zmianie uległ system naliczania i odliczania podatku od towarów i usług w obrocie m.in. surowcami wtórnymi – złomem. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające złom, jeżeli dokonującym jego dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, niekorzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, a dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy stosuje się, jeżeli nabywcą złomu jest podatnik, o którym mowa w art. 15 (art. 17 ust. 7 cyt. ustawy). Przyjęte regulacje wprowadzają mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego dokonywana jest dostawa złomu. Kluczową kwestią dla zastosowania właściwego sposobu rozliczenia podatku od towarów i usług jest więc ustalenie, czy dany towar mieści się w pojęciu złomu.

Kierując się wykładnią historyczną i celowościową Minister zaznaczył, że przez złom dla potrzeb stosowania art. 17 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy należy rozumieć złom metali, w tym złom stalowy (wsadowy i niewsadowy), żeliwny i metali nieżelaznych, jak również złom metali szlachetnych.
Jednocześnie podkreślił, że że w cel przyjętej w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy VAT regulacji wpisuje się również obrót zużytymi akumulatorami ołowiowymi lub ich częściami, zaliczanymi, zgodnie z normą europejską nr PN-EN 14057:2003, mającą status Polskiej Normy, do złomu.


piątek, 11 stycznia 2013

Środki z ZFŚS przeznaczone na zakup towarów i usług związanych z działalnością opodatkowaną.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego przysługuje jeżeli nabywane towary i usługi sa wykorzystywane do działalności opodatkowanej. Charakteru takiego niewątpliwie nie mają wydatki ponoszone przez podatników ze środków zgromadzonych w ZFŚS na cele przewidziane w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Wydatki takie – poniesione w celu finansowania działalności socjalnej podatnika nie są związane z prowadzoną przez niego działalnością opodatkowaną.

Jak będzie przedstawiała się sytuacja gdy podatnik środki zgromadzone w ZFŚS przeznaczy na inne cele – nie związane z działalnością socjalną? Czy wtedy również nie będzie mógł odliczyć podatku naliczonego?

Odpowiedź na tak postawione pytanie znajdziemy w rozstrzygnięciu NSA z dnia 22 listopada 2012r., sygn. I FSK 52/12, w którym uznał, że sfinansowanie działalności gospodarczej podatnika ze środków ZFŚS nie wyklucza prawa do odliczenia VAT, bez względu na naganność takiego działania podatnika. Sąd podkreślił, iż nie ma regulacji prawnej, która by zabraniała takiego postępowania. Rozstrzygnięciem tym NSA potwierdził zaprezentowany już wcześniej przez siebie pogląd (wyrok I FSK 1751/11 z dnia 16.08.2012r.)

czwartek, 3 stycznia 2013

Przedawnienie zobowiązania podatkowego w podatku VAT, a orzekanie o wysokości zobowiązania podatkowego – uchwała NSA z dnia 3 grudnia 2012r., sygn I FPS 1/12.

Warto chwilke poświęcić powyżej wymienionej uchwale – jest ona na tyle istotna ponieważ jej skutki znajda zastosowanie również w odniesieniu do zobowiązań w podatku pit, cit, czy podatku akcyzowym.

Dotychczas nie zostało opublikowane uzasadnienie stanowiska NSA. Operając się na sentencji uchwały w opinii Sądu w świetle art. 70 § 1 i art. 208 § 1 o.p. w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2005 r. po upływie przedawnienia nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania podatkowego i orzekanie o wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług, które wygasło przez zapłatę. Jednocześnie NSA wskazał, iż niedopuszczalne jest, aby w sposób nieograniczony po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego organy mogły prowadzić postępowanie i orzekać o wysokości tego zobowiązania, jeśli wcześniej podatnik zapłacił już podatek.

W uchwale Sąd zasadniczo podzielił stanowisko WSA w Opolu sygn. I SA/Op 550/10, który uchylił zaskarzoną decyzję Organu stwierdzając, że nieuzasadnione jest stanowisko, że skoro zapłata należności podatku od towarów i usług dokonana po wydaniu decyzji organu I instancji spowodowała wygaśnięcie tego zobowiązania, to wydanie decyzji przez organ odwoławczy nie jest ograniczone terminem przedawnienia. WSA stwierdził, że po upływie okresu przedawnienia, Organ nie może kształtować wielkości przedawnionego zobowiązania podatkowego, także określając go w niższej wysokości niż kwota przez niego zapłacona. Sytuacja taka, w świetle ujemnej przesłanki procesowej określonej w art. 208 § 1 o.p. jest niedopuszczalna, chyba że postępowanie podatkowe mimo upływu terminu przedawnienia, nie staje się bezprzedmiotowe, co wynika z jednoznacznego przepisu ustawowego wymagającego kontynuacji postępowania wszczętego z inicjatywy podatnika przed upływem tego terminu.

Stanowisko przedstawione powyżej jednoznacznie odbiega od tego wyrażonego w uchwale NSA z dnia 29 czerwca 2009r., sygn. I FPS 9/08, gdzie Sąd wskazywał, że zaistnienie jednego ze zdarzeń przewidzianych w art. 59 § 1 pkt 1-9 O.p. wyklucza możliwość wygaśnięcia zobowiązania podatkowego z pozostałych przyczyn. Skoro więc zobowiązanie podatkowe wygasło na skutek zapłaty podatku (art. 59 § 1 pkt 1 O.p.) to nie biegnie dalej termin przedawnienia. Nie może bowiem ponownie wygasnąć zobowiązanie podatkowe, które już nie istnieje. Przyjęcie w ramach wykładni prawa różnicowania skutków upływu terminu z art. 70 § 1 O.p. w zależności od tego, czy podatnik wpłacił podatek, bądź też tego nie uczynił, prowadziłoby do wykładni sprzecznej z Konstytucją, a głównie z zasadą demokratycznego państwa prawa i wynikającą z niej zasadą równości i sprawiedliwości.